Τετάρτη 10 Νοεμβρίου 2010

R.I.P. ΕΚΤΟΡΑΣ ΚΑΚΝΑΒΑΤΟΣ (1920 - 2010)

Είναι μια μεγάλη απώλεια για τα ελληνικά γράμματα. Ο Φρενοτέκτονας των Μεταφυσικών Ταχυτήτων, ο Οσφριστής Τριξιμάτων, ο ποιητής Έκτορας Κακναβάτος, έφυγε προχθές από τη ζωή, πλήρης ημερών, στα 90 του χρόνια. Μου τον γνώρισαν πριν μια δεκαετία περίπου ο Αντρέας Παγουλάτος και η Μαρία Λαγγουρέλη, που τον συναναστρέφονταν και συχνά αναφέρονταν στο έργο του. Η Fuga, η πρώτη ποιητική συλλογή του από το 1943, πρωτοέπεσε στα χέρια μου το 2004 κατά τη διάρκεια του Ποιητικού Συμποσίου, που διοργανώνει κάθε χρόνο το Πανεπιστήμιο Πατρών και στο οποίο είχα κληθεί τότε ως εισηγητής για τη μελοποιημένη ποίηση στην Ελλάδα. Το πραγματικό ονοματεπώνυμο του ποιητή ήταν Γιώργος Κοντογιώργης. Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1920 και στη διάρκεια της Κατοχής συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση. Πέρασε απ' όλα τα γνωστά και μη εξαιρετέα κολαστήρια της εξορίας, έχοντας ήδη σπουδάσει θετικές επιστήμες. Η πολιτική ιδεολογία του, άλλωστε, ήταν η αιτία που μέχρι και το 1979 έβρισκε κλειστές τις πόρτες του κρατικού εκπαιδευτικού συστήματος. Το 1983 η ποιητική συλλογή του με τίτλο Perpetuum κέρδισε το Β΄Κρατικό Βραβείο Ποίησης και τον καθιέρωσε ως ποιητή μέγιστης αξίας. Μου αρέσει πολύ η ποίηση του Κακναβάτου και κυρίως αυτή η μουσικότητα, η ρυθμική αγωγή, που χαρακτηρίζει την ταξινόμηση των λέξεων του. Υπάρχουν ποιήματα του ακραίων σουρρεαλιστικών προσανατολισμών που ανέκαθεν μου θύμιζαν αφρικανικά κρουστά, υποχθόνια στην αρχή και απίστευτα επιθετικά στην εξέλιξη τους. Μαζί με τη Μάτση Χατζηλαζάρου, στην οποία έφτασα κάποτε μέσω Μάνου Χατζιδάκι, ο Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Μίλτος Σαχτούρης και ο Έκτορας Κακναβάτος αποτελούν για μένα την ιερή τετράδα του εν Ελλάδι υπερρεαλισμού. Τον αποχαιρετώ από τον Απάνω Κόσμο με ένα δικό του ποίημα- από τα αγαπημένα μου:

ΔΙΗΓΗΣΗ
Ρήγμα στον κρόταφο
Φωνή μου ράτσα υψικάμινου
Η όψη σου όταν ρωτάς
Θαυμαστικό από χαρτί
Εξόν τα τζιτζίκια
Χάθηκες μέσα σε κάτι άσπρο
Η φυλή μου εμένα με το ανέφικτο
Λέγοντας πέτρες
Αναδίπλωση
Απόγονος βραχογραφίας
Διήγηση
Πάρεξ όταν περνούνε άνεμοι
Τροχιά
Sequence
Με τα δισέγγονα των φεγγαριών
Perfecta
Φυτεία μαχαιριών
Χερσόνησος
Περίληψη οδύσσειας
Ετούτος και ο άλλος δρόμος
Ασώματος του δέκατου εξιλασμού
Θεός ηλίθιος
Επεισόδιο πηλού
Μέρες του ορθού λόγου
Ανασκαφή
Πάσχιζε να γενεί σειρήτι
Ανάδελτα του Αλφειού

2 σχόλια:

Velvet είπε...

Δεν συμπαθω ιδιαιτερα
Την σουρεαλιστικη ποιηση
Ισως γιατι δεν την πολυκαταλαβαινω
Αντιθετα μ΄αρεσει η ζωγραφικη

Ηταν μοναδικος ομως
Κι εκανε τελικα την "fuga" του

Καλο ταξιδι στον Ποιητη
...

BOSKO είπε...

Velvet2...
πράγματι ήταν μοναδικός ο Κακναβάτος. Όσο για τον σουρεαλισμό, όπως και στην τέχνη γενικότερα, δίνεις εσύ ότι ερμηνεία θέλεις, δεν υπάρχουν στεγανά και περιορισμοί.
καλημέρα